Lessen uit Jozef’s leven.
In deze eerste studie in de serie Het leven van Jozef in perspectief neemt Anneke Bol-Sluurman ons mee in het leven van Jozef de zoon van Jacob(Israël), met de centrale vraag: hoe leef je verder met die gebrokenheid?
1. Leven met gebrokenheid
Lees HIER : Genesis 37:2-28.
Jozef, zeventien jaar oud –hij was dus nog jong- placht met zijn broeders, de schapen te hoeden.(Genesis 37:2)
De indrukwekkende biografie van Jozef is te lezen in de laatste dertien hoofdstukken van het boek Genesis.
Jozefs levensloop kan vanuit een contextueel, cultureel, sociaal en religieus perspectief bekeken worden.
Vanuit het contextuele perspectief loopt zijn leven van geliefde zoon en gehate broer naar de positie van uitgestotene. Vervolgens wordt hij de redder van zijn familie en tot slot volgt het weerzien met zijn geliefde vader.
Het sociale perspectief toont de lijn van favoriete zoon, vervolgens slaaf en gevangene en uiteindelijk bekleedt Jozef de toppositie van op één na machtigste man van Egypte.
Het culturele perspectief laat zien, dat hij geboren wordt als zoon van een veebezitter dicht bij de natuur levend, daarna komt hij terecht in de cultuur van de ‘underdogs’ en tenslotte is hij gepositioneerd in de geciviliseerde en machtige Egyptische maatschappij.
Het religieuze perspectief laat zien dat Jozef in zijn jeugd één God diende, de God van Israël. In Egypte functioneert hij in de religieuze omgeving van het veelgodendom en hij trouwt met de dochter van de Priester van On. Zijn schoonvader zal zeker een belangrijke religieuze figuur geweest zijn.
Vanuit welk perspectief je ook kijkt, Jozef leidde een ongelofelijk gevarieerd leven.
Maar Jozefs levengeschiedenis is gemerkt door een breuk, die de kern van zijn bestaan heeft geraakt. Vanuit ieder perspectief zie je de breuk die zijn leven kenmerkt.
Als Jozef zeventien jaar is, willen zijn broers hem doden. Uiteindelijk gaat hen dit toch te ver en hun alternatief is de verkoop van Jozef die hem in Egypte brengt. Dit moet voor Jozef verraad, onveiligheid, angst, onzekerheid, totale ontreddering, heimwee en verdriet betekend hebben. Zijn leven als ‘hoeder van de schapen, samen met zijn broers’ is voorgoed voorbij!
De levensloop van veel mensen kenmerkt zich door een breuk. Een breuk die de levensloop verdeelt in twee onverenigbare perioden. Men lijdt (!) een gebroken leven. Dit kan uiteenlopende oorzaken hebben, zoals het krijgen van een ongeluk, een onherstelbare ziekte of een handicap, het verlies van een ouder op de kinderleeftijd, het verlies van een partner of een kind, een faillissement of een echtscheiding. De oorzaak van een breuk kan voor de buitenwereld onzichtbaar zijn. Een breuk is pijnlijk, maar nog pijnlijker is het als het geheel onbespreekbaar is. Als de breuk niet herkend en erkend wordt. Het is niet alleen de gebeurtenis op zich die de impact op iemands leven bepaalt. Meerdere factoren spelen een rol.
Hoe iemand ook naar zijn leven kijkt, het maakt niet uit door welke bril, die breuk is altijd zichtbaar. Die breuk bepaalt je verleden, je heden en je toekomst.
Onvermijdelijk rijst dan de vraag: hoe leef je verder met die gebrokenheid?
In Jozefs leven was het God, die de losse eindjes van het leven met elkaar verbond. Hij was overigens wel op een heel bijzondere manier in Jozefs leven aanwezig. Maar God wil ook in onze gebroken levens aanwezig zijn en Zijn weg met ons gaan in onze gebrokenheid.
God kan de losse einden met elkaar verbinden, al lijkt het onmogelijk. Al blijft de breuk in onze levensloop altijd zichtbaar, God gebruikt zelfs, of misschien wel juist, onze gebrokenheid.