Het huwelijk geestelijk bedoeld

Luister hier naar dit artikel

De Bijbel zit vol beeldspraak. God gebruikt veel beeldspraak omdat beelden soms meer zeggen dan woorden. Tegelijk blijft Gods wijsheid in de beeldspraak ook verborgen voor hen die alleen in hun eigen waarheid geloven(Luk.8:10). Zo laat God het huwelijk als voorbeeld door de hele Bijbel terugkomen, omdat het de diepste geestelijke waarheden laat zien van het Koninkrijk der Hemelen. De vraag is: wil je het zien?

God laat zichzelf kennen als echtgenoot tegenover de gelovigen als echtgenote. En God laat in de Bijbel de geestelijke principes zien, die zowel voor een huwelijksrelatie gelden als voor de relatie tussen Jezus en hen die in Hem geloven.
Ondanks dat God een perfect beeld voor ogen heeft bij het huwelijk, zien we in de Bijbel dat Hij het aardse huwelijk aanvaard als “groeivijver”. Een relatie waarin gebrokenheid kan bestaan, maar waar men geestelijk kan groeien, naar elkaar en naar God. Paulus beschrijft die geestelijke groei in 1 Kor.15:42b-44:

Wat in sterfelijke aardse vorm wordt gezaaid, wordt in eeuwige vorm opgewekt, wat onaanzienlijk en zwak is wanneer het wordt gezaaid, wordt met schittering en kracht opgewekt. Er wordt een aards lichaam gezaaid, maar een geestelijk lichaam opgewekt. Wanneer er een aards lichaam is, is er ook een geestelijk lichaam.

Een huwelijk waarin een gelovige man&vrouw samengaan lijkt op een gewoon aards huwelijk, maar het is meer. Een dergelijk huwelijk is in zichzelf een geestelijk verbond waarin partners geestelijk kunnen groeien. Het huwelijk begint in de onvolkomenheid van dit aardse leven, maar wanneer dit huwelijk geleefd wordt vanuit de geestelijke principes die God heeft gegeven, dan loopt dit aardse huwelijk uit op een eeuwig volkomen huwelijk. En daarnaast laat een geestelijk gezond huwelijk veel zien van wie God zelf is.

De toekomstige geestelijke ontmoeting tussen Jezus’ volgelingen en hemzelf, is in de Bijbel voorgesteld als de ontmoeting tussen bruid en bruidegom. Voordat Jezus weerkomt om als Koning op aarde te regeren, is ongeveer 7 jaar daarvoor een moment dat de ware gelovigen door Hem worden opgenomen (Luk.17:34-37-Matt.24:42-44). Jezus zal bij die plotseling opname (1Thes.4:17) de gelovige discipelen van Hem tot zich trekken om een bruiloft te vieren in het paradijs. Daarom schrijft Paulus in 2Kor.11:2

Want met Gods bezielde passie ben ik bewogen voor jullie, want ik heb jullie verbonden aan één man, om jullie als een reine maagd aan Christus voor te stellen.

Gods geestelijke principes maken een aards huwelijk tot geestelijke “groeivijver”, in voorbereiding op die ontmoeting van vele gelovigen met Jezus.
Wanneer partners streven naar een geestelijk gezond huwelijk zoals God dat heeft bedoeld, leert men tegelijk hoe men geestelijk kan groeien, op weg naar de ontmoeting met Jezus. Het verlangen van de bruid naar de bruidegom wordt in het bijzonder in Hooglied beschreven, verlangen naar het moment waarin reine gelovigen als bruid, Jezus als bruidegom gaan ontmoeten.

Hier volgen een zevental geestelijke principes die, wanneer ze worden gerespecteerd, tot een gezond huwelijk leiden, en tot gezonde relatie met Jezus en God:

1. Leven

God heeft man&vrouw samen tot Zijn beeld geschapen. En God heeft man&vrouw samen vruchtbaar gemaakt en hen daarin scheppende kracht gegeven om leven door te geven. God heeft als hoger doel, geestelijke vruchtbaarheid bedoeld voor alle huwelijken, ook voor die huwelijken waar de vrouw niet zwanger kan worden. Daarover is geschreven in Psalm 113:9

die de onvruchtbare huisvrouw doet wonen als een blijde moeder van kinderen. Halleluja.

Er zijn veel getuigenissen van kinderloze huwelijken die geestelijk veel kinderen hebben grootgebracht. Enkele voorbeelden: Rosaria Champagne Butterfield die onvruchtbaar bleek maar veel jonge mensen een geestelijk thuis heeft gegeven; Derek en Lydia Prince die acht kinderen hebben geadopteerd, die daarmee hun levens werden redde, en ze allen tot Jezus hebben geleid en daarmee eeuwig leven vonden. Dat laatste is ook de uiteindelijke bedoeling van het huwelijk. Fysiek leven voortbrengen, en levens voorleven in relatie met Jezus, om ze te leiden tot Jezus; tot eeuwig LEVEN. Maar zelfs zijn er veel voorbeelden van gelovige single mannen en vrouwen die geestelijke vaders en moeders zijn geworden, omdat zij met Jezus de redding van zielen, geen aards welzijn en welvaart voor ogen hadden, maar het hemels paradijs.

2. Geestelijke reinheid

Het tweede geestelijk principe gaat over de keuze om alleen Jezus het huwelijk te laten leiden. Het geestelijk principe van reinheid leert dat één man bedoeld is om met één vrouw seksuele (intieme) gemeenschap te hebben in het leven. Seksuele gemeenschap buiten de bedoelde relatie is Bijbels gezien onrein. In heel Ezechiël en m.n. hoofdstuk 23, en in Hosea zien we dat zelfs flirten met de ander dan de eigen man ontucht heet en onrein maakt. Dit beeld uit Ezechiël en Hosea laat zien hoe God een principieel rein hart liefheeft; dus ook wanneer partners ervoor principieel voor kiezen om zich alleen voor die ene levenspartner beschikbaar te stellen. Paulus heeft die reine ontmoeting voor ogen, hier op aarden en tussen gelovigen en Jezus. Het principe van reinheid leert dat de gelovige bedoeld is voor maar één man, zonder verlangens naar iets anders.

Ieder ander verlangen, dan het in liefde willen aanhangen van die ene, staat een geestelijke gezond huwelijk in de weg.

Een huwelijk dat gericht is op het aards geluk is breekbaar.

Een geestelijk huwelijk zoekt reinheid, en kijkt altijd naar hoe God omgaat met moeilijkheden zoals ontrouw, liefdeloosheid, aards gericht leven, etc. Een geestelijk gezond huwelijk streeft naar de reddende en reinigende liefde van Jezus om de ander te vergeven en om samen weer op de geestelijk gezonde weg te komen. Jezus gaf Zijn leven om de gelovige discipelen als geestelijk reine partner te kunnen ontmoeten. Jezus is en blijft de bron van reddende en reinigende liefde voor een huwelijk.

3. Trouw

Een derde principe gaat over de keuze voor de ander. Dit aardse leven kenmerkt zich door de aanwezigheid van goed en kwaad. Er is een plan waarin het kwaad uiteindelijk ook hier op aarde zal zijn overwonnen. Maar kiezen tussen goed en kwaad is noodzakelijk. Kies voor God, dan kies je voor goed en kies je ervoor om Zijn plan te volgen, onder Zijn voorwaarden. Trouw betekent dat de gelovige zich in geloof aansluit bij Gods plan, blijft volhouden, wat het ook kost om Hem te gehoorzamen. God dwingt nooit tot trouw. Mensen en systemen eisen trouw om mensen afhankelijk te laten zijn hen of van aardse zekerheid en genot. Maar net als het kiezen voor God, vraagt het huwelijk te kiezen in vrijwillige overgave voor die ander, wat het ook kost. Kiezen voor het huwelijk op Gods voorwaarden is kiezen om Hem te vertrouwen dat Hij het huwelijk zal gebruiken tot geestelijke groei en getuigenis. Trouw heeft opofferende liefde nodig en geloof.

Trouw houdt vol met het geestelijk welzijn van de ander voor ogen.

4. Eén man

Eenheid is een ander geestelijk principe. God zelf maakt zich bekend als Eén. God bestaat ten diepste in de verbondenheid tussen Vader en Zoon.
God schiep man&vrouw en zegende hen om elkaar aan te kunnen hangen, verbonden te zijn, en om in die verbondenheid leven voort te brengen.
In het woord Yada, wat later nog behandeld wordt, ligt een geheim. Adam bekende Eva (yada). Zij deden dit middels de geslachtsgemeenschap, maar daar begint het en blijft het niet bij in een gezond huwelijk. Tegelijk leerde Adam zijn vrouw door en door kennen (yada). Yada geeft het proces tot eenwording aan dat God heeft bedoeld. God heeft man&vrouw, in volkomen eenheid, (Gen.1:27) als  unieke eenheid (echad) bedoeld om beelddrager te zijn van Zichzelf.

Onder ‘Reinheid’ zagen we dat het principe één man-één vrouw een risico loopt wanneer er  verlangens zijn naar iets anders dan naar die ene partner.

Dan komen we weer bij Jezus uit, die de gelovigen discipelen oproept om IN Hem te zijn, in eenheid, zoals Hij één is met de Vader. Dit is de geestelijke bedoeling die God voor ogen heeft. Eén man & één vrouw als beelddrager; een ander geestelijk principe voor dit aardse leven leert de Bijbel ons niet.

5. Bereid te dienen

Dienstbaarheid als geestelijk principe is volledig zichtbaar in Jezus als ‘lijdende knecht’. Met Jezus als voorbeeld worden in (Ef.5:25) eerst de mannen opgeroepen om, als Jezus, een dienende houding aan te nemen naar hun vrouwen. In geduld, bereid om hun leven te geven voor hun vrouw en huwelijk. Bereidheid om te dienen onderstreept de trouw, de vrijwillige toewijding naar elkaar. Maar weer moet gezegd worden dat dit dienen bedoeld is voor de groei van geestelijk leven. Bedoeld om elkaar te helpen om geestelijk te groeien, en om de Heilige Geest door ieder individu, en door het huwelijk alle ruimte te geven. Want in Christus is er noch man, noch vrouw; beiden zijn geestelijk gelijken. En de Geest die gegeven is op geloof maakt geen onderscheid tussen man en vrouw (Gal.3:2-3:28). Want de Geest is gegeven aan ieder tot welzijn van ieder (1Kor.12:7). Binnen het huwelijk zal de Geest wederzijdse dienstbaarheid inzetten tot verkondiging van Jezus, en tot eer van God.

6. Bereid te sterven

Er is geen groter geestelijk principe op aarde dan dat geestelijk leven begint bij het sterven aan het aardse. In Gods plan is er geestelijk leven voor hen die met Christus gestorven zijn aan het aardse (Gal.5:24) en dat hun ziel opnieuw geboren is tot eeuwig leven (Joh.3:3). Dan alleen kan er eeuwig leven uit voortkomen, en dat geldt ook voor het huwelijk. Er zijn twee plaatsen waar we in geestelijke intimiteit met elkaar omgaan en bijzonder geslepen geworden en kunnen leren sterven aan het aardse, dat zijn: het gezin, en de gemeenschap van gelovigen. God heeft die plekken aangewezen om enerzijds aan het aardse te (leren) sterven en het anderzijds om in het geestelijke te kunnen groeien.

Sterven aan het aardse betekent ook sterven aan seksuele en emotionele afhankelijkheid.

Dat klinkt vreemd, maar het huwelijk naar Gods bedoeling is niet een vleselijk huwelijk met aardse afhankelijkheid en genot. In het geloofsleven is iedere vorm van afhankelijkheid, anders dan afhankelijkheid van Jezus, verslaving aan het aardse. Dat geldt ook voor een huwelijk.
In een volwassen geestelijk huwelijk zijn zielen zodanig verbonden in opofferende liefde, dat emotionele en seksuele afhankelijkheid op de achterste rij zitten. Mensen die, in Christus, innige geestelijke zielsverbondenheid kennen zullen dit begrijpen. Er zijn huwelijken die getekend worden door zorg, zoals huwelijken met één ernstig gehandicapte partner, en waarin de partners een innigere verbondenheid kennen dan huwelijken waarbinnen seksuele en emotionele afhankelijkheid belangrijk zijn. Gehandicapte huwelijken laten soms meer van Gods trouw en liefde zien dan aards “gelukkige” huwelijken. Het huwelijk begint vaak onder aardse omstandigheden, maar is bedoeld om te sterven aan het aardse, om geestelijk (huwelijks-) leven voort te brengen.

Kunnen we in het samengaan van man&vrouw naar Gods bedoeling Gods heerlijkheid en de gekruisigde Jezus ontdekken? Absoluut!

7. Liefde

Dan het laatste en het hoogst geestelijk principe waarin alles samenkomt, de agapè-liefde. In de Bijbel wordt er in het Grieks over drie soorten liefde gesproken, maar in een geestelijk gezond huwelijk wordt er naar één liefde gestreefd.

1. Eros is de seksuele genegenheid vanuit lichamelijke- en psycho-emotionele behoeften. Niet zelden is dit een drijfveer om lichamelijke intimiteit aan te gaan. Maar God heeft seksualiteit niet geschapen om in aardse behoeften te kunnen voorzien.
   De wedergeboren mens komt losser van aardse behoeften. Seksuele genegenheid in de bescherming van een huwelijk is eerstens bedoeld om leven voort te brengen, met daarnaast de zegen van trouwe op de ander gerichte intimiteit tot genegenheid en troost.
2. Phileo  is de praktische trouwe, wederzijdse, dienende en afhankelijke liefde tot welzijn en geluk van elkaar.
3. Agapè is de opofferende liefde van één naar de ander, opdat de ander kan leven. Opoffering die zover gaat dat iemand zijn/haar leven overheeft om de ander het leven te geven. Onvoorwaardelijk geven tot zegen en leven van de ander!

De liefde waarnaar gestreefd moet worden in een huwelijk zal altijd eerst de agapè-liefde moeten zijn. De phileo-liefde bevestigd trouw en is een praktische opstap naar agapè-liefde in het proces van verbinding. De eros-liefde is aards en broos. Gerichtheid op deze laatste leidt niet zelden tot teleurstelling en overspel. Slechts op grond van de agapè-liefde zal er nooit teleurstelling zijn, ook niet wanneer er niet voldaan kan worden aan seksualiteit dat niet kan plaatsvinden tussen man&vrouw, om welke reden dan ook. Lees 1kor.13 nog eens, dat gaat over de agapè-liefde.

Superlijm

In Gen.2:24 staat letterlijk in het Hebreeuws: ….daarom zal een man zijn vader en zijn moeder verlaten *(punt). En hij verbond/hechte zich aan zijn vrouw en zij werden tot één vlees. Het daarom slaat op wat er eerder staat, dat de man die voortkomt uit een vader en moeder een nieuwe start maakt, om daarna – weer één te worden met een vrouw zoals Adam en Eva dat deden. Wat Adam deed, het verbinden met Eva, staat in de verleden tijd, En hij verbond/hechte zich aan zijn vrouw en zij werden tot één vlees. Telkens terug naar de bedoeling, het één worden van man&vrouw.

“Aanhangen/verbinden/hechten” is de vertaling van het Hebreeuwse woord davaq, het wordt in het hedendaags Hebreeuws gebruikt voor lijmen. Maar Bijbels wordt het gebruikt om aan te geven dat mensen tot elkaar te komen, elkaar achtervolgen, elkaar aanhangen om dichterbij te komen en aan elkaar gehecht te raken, tot elkaar te komen, totdat… Hij en zij = Echad, het Hebreewse woord voor één en eenheid.

Man en vrouw kunnen zich tot elkaar aangetrokken voelen, maar aanhangen/verbinden/hechten is een keuze. Het is een stap die begint bij los te komen van de ouders om vervolgens in het proces te stappen waarin je als man&vrouw in elkaar vergroeid raakt tot een nieuw gezin. Iedereen die een goed huwelijk heeft weet dat je daar moeite voor moet doen. Daarom staat aanhangen/verbinden/hechten ook als werkwoord. Een werkwoord, een handeling, dat het proces tot eenwording bewerkt.

Zien we het aanhangen/verbinden/hechten ׁ(davaq) als actieve houding, yada is het Hebreewse woord dat de beweging aangeeft, een streven naar dieper kennen. Yada heeft de betekenis van intens bekend raken met de ander, en de ander met jou.  Adam bekende (yada) zijn vrouw Eva in de (eerste) geslachtsgemeenschap.

God gebruikte het geestelijke woord yada om de gemeenschap tussen man&vrouw te benoemen. Dat kan alleen omdat Hij de geestelijke- en de levensscheppende waarde van het huwelijk wilde onderstrepen. In Spreuken 3:6 lezen we Ken Hem in al uw wegen, dan zal Hij uw paden recht maken. Hier zien we ook het woord yada (kennen) terug om de intense geloofsrelatie tussen gelovige en God aan te geven. Dat is precies wat Jezus bedoelde in Joh. 15:3 blijft in Mij, gelijk Ik in u.
Ook hier zien we weer dat het man&vrouw huwelijk verwijst naar een hoger geestelijk principe, de innige en vruchtbare geloofsrelatie tussen God en de gelovige.

*In het Hebreeuws vindt hier een overgang plaats, van toekomende- naar verleden tijd. Tegelijk wijst ‘daarom’ op het voortgaande en geeft de letter WAW aan dat er een vervolg is, een nieuw gedeelte (een waw-consequetieve werkwoordsverbinding), wat hier het geval is.